Dotacje FENIKS - zakres projektu i wskaźniki koncentracji
Dotacje FENIKS
Zakres projektu i wskaźniki koncentracji
| Czy dofinansowanie mogą uzyskać projekty, obejmujące modernizację oczyszczalni ścieków spełniającej wymagania dyrektywy ściekowej, ale wymagającej nakładów na modernizację w celu utrzymania ciągłości spełnienia tych wymogów? | Zgodnie z specyficznym kryterium wyboru projektów nr 2.2 „Zgodność z KPOŚK w zakresie spełnienia wymogów dyrektywy 91/271/EWG”, dofinansowanie na dany zakres rzeczowy mogą pozyskać wyłącznie aglomeracje niespełniające odpowiednich warunków zgodności z dyrektywą nr 91/271/EWG . Dotyczące oczyszczalni ścieków warunki zgodności z dyrektywą 91/271/EWG (art. 3, 4, 5.2 lub 10) to: - Warunek II - wydajność oczyszczalni (zgodność z art. 10 dyrektywy 91/271/EWG) powinna być dostosowana do odbioru 100% ładunku zanieczyszczeń powstających w aglomeracji, - Warunek III - standardy oczyszczania (zgodność z art. 4 lub art. 5 ust. 2 dyrektywy 91/271/EWG) powinny zostać zapewnione poprzez zastosowanie odpowiednich technologii, gwarantujących osiągnięcie wymaganych standardów oczyszczania ścieków, w tym podwyższone usuwanie biogenów w aglomeracjach powyżej 10 000 RLM. Podstawowym celem dofinansowywanych projektów jest realizacja zadań obejmujących elementy infrastruktury, których budowa, rozbudowa lub modernizacja jest konieczna do spełnienia powyższych warunków zgodności z dyrektywą 91/271/EWG, przy czym: - Dofinansowanie na budowę, rozbudowę lub modernizację oczyszczalni ścieków, niezbędną dla osiągnięcia zgodności z dyrektywą 91/271/EWG w zakresie wydajności oczyszczalni obsługujących aglomeracje mogą uzyskać wyłącznie projekty realizowane w aglomeracji, w której – zgodnie z KPOŚK (obowiązującej w dniu złożenia wniosku) łączna wydajność oczyszczalni ścieków jest mniejsza niż RLM aglomeracji. - Dofinansowanie na budowę, rozbudowę lub modernizację oczyszczalni ścieków, niezbędną dla osiągnięcia zgodności z dyrektywą 91/271/EWG w zakresie standardów oczyszczania ścieków mogą uzyskać wyłącznie te oczyszczalnie, które w KPOŚK (obowiązującej w dniu złożenia wniosku) zostały oznaczone jako niespełniające wymagań rozporządzenia Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 12 lipca 2019 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego oraz warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu do wód lub do ziemi ścieków, a także przy odprowadzaniu wód opadowych lub roztopowych do wód lub do urządzeń wodnych. Powyższe wymagania wynikają z zapisów Szczegółowego Opisu Priorytetów Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027, zgodnie z którymi: „Głównym celem działania jest wspieranie przedsięwzięć, związanych z budową nowej infrastruktury komunalnej do zbierania ścieków komunalnych, oraz budową, przebudową, rozbudową i remontem istniejącej infrastruktury komunalnej do ich oczyszczania, niezbędnych do zrealizowania zobowiązań wynikających z Dyrektywy 91/271/EWG dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych, tj. dyrektywy ściekowej. Wsparcie przeznaczone jest wyłącznie dla inwestycji realizowanych w aglomeracjach o wielkości co najmniej 15 000 tys. RLM, wskazanych w obowiązującym Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK) jako niespełniające wymaganych warunków zgodności z ww. dyrektywą.” O dofinansowanie nie mogą się więc ubiegać samodzielne projekty obejmujące zakres rzeczowy dotyczący oczyszczalni spełniającej wymagania dyrektywy ściekowej – nie zostanie wówczas spełnione co najmniej obligatoryjne Kryterium specyficzne nr 2.2 "Zgodność z KPOŚK w zakresie spełniania wymogów dyrektywy 91/271/EWG". W przypadku jednak projektu, który obejmowałby budowę zbiorczych systemów kanalizacji sanitarnej na terenie aglomeracji, która nie spełnia wynikającego z dyrektywy ściekowej wymogu w zakresie stopnia skanalizowania, dopuszczalne byłoby włączenie do zakresu także innych zadań związanych z gospodarką ściekową, czy zadań związanych z rozbudową i poprawą jakości systemów zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia patrz definicja obligatoryjnego Kryterium specyficzne nr 5 "Koncentracja projektu na działaniach związanych z gospodarką ściekową, prowadzących do zapewnienia zgodności aglomeracji z wymogami dyrektywy ściekowej". Tylko wówczas istnieje możliwość włączenia do projektu zadań dotyczących modernizacji czyszczalni ścieków spełniającej wymagania dyrektywy, jednak jedynie w ograniczonym zakresie, tj. do 20% całkowitego kosztu kwalifikowanego i pod warunkiem, że równocześnie zostanie zapewniona zgodność aglomeracji z wymaganiami dyrektywy ściekowej (czyli w szczególności po realizacji projektu nastąpi osiągnięcie poziomu min. 98 % skanalizowania aglomeracji). |
| Czy we wniosku o dofinansowanie mogą być ujęte zadania związane z budową sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, które są realizowane częściowo w granicach aglomeracji i częściowo poza jej granicami? Czy kwalifikowany może być cały zakres takiego zadania, czy wyłącznie część leżąca w granicach aglomeracji? | Zgodnie z kryterium wyboru projektów nr 2.2 „Zgodność z KPOŚK w zakresie spełnienia wymogów dyrektywy 91/271/EWG”: „Podstawowym celem dofinansowywanych projektów jest realizacja zadań obejmujących elementy infrastruktury, których budowa, rozbudowa lub modernizacja jest konieczna do spełnienia powyższych warunków zgodności z dyrektywą 91/271/EWG, przy czym: 1. Dofinansowanie na budowę nowej sieci kanalizacji sanitarnej mogą uzyskać wyłącznie aglomeracje wskazane w KPOŚK (obowiązującej w dniu złożenia wniosku) jako niespełniające wynikającego z dyrektywy 91/271/EWG wymogu w zakresie stopnia skanalizowania. Nie przewiduje się dofinansowania modernizacji kanalizacji sanitarnej z wyjątkiem sytuacji, gdy jest ona niezbędna dla zrealizowania objętej projektem nowej sieci kanalizacji sanitarnej. Weryfikacja następuje na podstawie danych podanych w KPOŚK, w wykazie niezbędnych przedsięwzięć w zakresie budowy, rozbudowy i modernizacji urządzeń kanalizacyjnych, w części dotyczącej aktualnych warunków zgodności z dyrektywą 91/271/EWG – kolumna „warunek I stopień skanalizowania (zgodność z art. 3 dyrektywy)”. Projekt w zakresie gospodarki wodnościekowej musi dotyczyć aglomeracji (przykładowo niemożliwe jest dofinansowanie kanalizacji sanitarnej czy wodociągowej służącej tylko podłączeniu użytkowników spoza aglomeracji). We wniosku o dofinansowanie mogą być ujęte zadania realizowane częściowo w granicach aglomeracji i częściowo poza jej granicami, za kwalifikowany zostanie jednak uznany tylko zakres którego realizacja jest niezbędna dla spełnienia wskazanego w definicji kryterium warunku zgodności z dyrektywą. W przypadku, gdy zakres inwestycji dotyczy rurociągów tranzytowych czy magistrali – elementy te mogą być usytuowane poza granicami aglomeracji, jednakże muszą służyć aglomeracji objętej projektem i również będą mogły być uznane za kwalifikowane. |
| Czy w ramach konkursu możliwe będzie złożenie wniosku o dofinansowanie obejmującego zadania dotyczące modernizacji kanalizacji? | Zgodnie z zapisami eSzOP nie przewiduje się dofinansowania modernizacji kanalizacji sanitarnej wyjątek stanowią tutaj tylko te sytuacje, gdy modernizacja odcinka sieci kanalizacyjnej jest niezbędna do zrealizowania objętej projektem nowej sieci kanalizacji sanitarnej. |
| Czy o dofinansowanie w ramach naboru FENX.01.03IW.01001/23 mogą się ubiegać projekty obejmujące swym zakresem budowę sieci kanalizacji sanitarnej w aglomeracji pow. 15 000 RLM, która w wyniku realizacji Projektu nie zapewni współczynnika skanalizowania aglomeracji do poziomu 98% (zapewniony zostanie wskaźnik 120 os./1 km sieci)? | Wnioskodawca może uzyskać wsparcie na realizację projektów inwestycyjnych, w których minimum 80 % kosztów kwalifikowanych dotyczy zadań związanych z kanalizacją sanitarną lub oczyszczalniami ścieków, przyczyniających się do zapewnienia zgodności aglomeracji z wymogami dyrektywy ściekowej. Nie musi zatem w wyniku realizacji projektu bezwzględnie zostać osiągnięty poziom 98% skanalizowania aglomeracji możliwa jest np. realizacja brakującego zakresu w etapach. Dodatkowo zwracamy uwagę na fakt, iż zgodnie z definicją obligatoryjnego Kryterium specyficznego nr 6 „Minimalny wskaźnik koncentracji", planowana do budowy sieć kanalizacji sanitarnej w ramach projektu z doprowadzeniem do oczyszczalni ścieków powinna być uzasadniona ekonomicznie i technicznie, przy czym wyliczony dla projektu wskaźnik koncentracji nie może być mniejszy niż 120 oraz 90 (w przypadku obszarów chronionych) stałych mieszkańców aglomeracji i osób czasowo przebywających w aglomeracji na 1 km planowanej do budowy sieci kanalizacyjnej. Ważnym jest przy tym, że liczba nowo podłączonych mieszkańców wzięta do wyliczenia wskaźnika, zostaje uwzględniona w projekcie jako wskaźnik rezultatu i co do zasady ma być osiągnięta nie później niż w terminie 12 miesięcy od zakończenia okresu kwalifikowania wydatków. |
| Czy w ramach działań FENX.01.03 można kwalifikować zakres związany z wytwarzaniem energii elektrycznej na potrzeby własne za pośrednictwem fotowoltaiki, realizowany w ramach modernizacji oczyszczalni ścieków? | W ramach działania FENX.01.03 nie przewiduje się wspierania instalacji fotowoltaicznych – dopuszczalne jest jedynie dofinansowanie instalacji wykorzystujących potencjał energetyczny ścieków lub osadów ściekowych. |
| Czy w ramach naboru możliwe jest kwalifikowanie zakupu urządzenia specjalistycznego (beczka z pompą) umieszczonego na podwoziu samochodu specjalistycznego, do czyszczenia przepompowni w oczyszczalni oraz utrzymywania drożności sieci kanalizacyjnej na terenie aglomeracji? Wydatek jest tym samym nierozerwalnie związany z planowaną modernizacją i rozbudową oczyszczalni ścieków, służącą spełnieniu jednego z warunków Dyrektywy 91/271/EWG, mówiącego o „wydajności oczyszczalni"? | Zgodnie z Regulaminem wyboru projektów - § 6 Zasady finansowania projektu, ust. 5 pkt 1): „nie będzie podlegał dofinansowaniu zakup ruchomych środków trwałych przeznaczonych do eksploatacji systemów kanalizacyjnych, takich, jak: pojazdy specjalistyczne przeznaczone do monitorowania i czyszczenia sieci oraz pojazdy przeznaczone do transportu ścieków.” |
| Czy wykazanie mieszkańców możliwych do podłączenia nie tylko z terenu aglomeracji może wpłynąć na spełnienie kryterium? | Projekt w zakresie gospodarki wodnościekowej dofinansowany w ramach działania FENX.01.03, musi dotyczyć aglomeracji niemożliwe jest dofinansowanie kanalizacji sanitarnej służącej wyłącznie podłączeniu użytkowników spoza aglomeracji. Podłączenia spoza terenu aglomeracji nie mogą być wliczane do deklarowanego wskaźnika rezultatu pn. „Ludność podłączona do wybudowanej lub zmodernizowanej zbiorczej kanalizacji sanitarnej” i nie będą miały wpływu na spełnienie kryteriów wyboru, czy też możliwość uzyskania większej ilości punktów przez projekt. |
| Czy o dofinansowanie projektu można występować m.in. dla inwestycji dotyczących rozbudowy systemów zaopatrzenia ludności w wodę? | Tylko w ramach realizacji kompleksowych projektów, dopuszczalne jest włączenie do zakresu projektu również innych, wybranych zadań związanych z gospodarką ściekową, a także zadań związanych z rozbudową i poprawą jakości systemów zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia, z zastrzeżeniem zapisów Regulamin wyboru projektów, § 5 Rodzaje projektów, ust. 24. Inwestycje takie mogą mieć charakter jedynie uzupełniający (do 20% całkowitego kosztu kwalifikowanego projektu) i mogą być uwzględnione tylko pod warunkiem, że równocześnie zostanie zapewniona zgodność aglomeracji z wymaganiami dyrektywy ściekowej |
| Czy w przypadku realizacji projektu w ramach FENX.01.03 jest możliwość zakwalifikowania w projekcie kosztów związanych z przygotowaniem dokumentacji technicznej? | Koszty obejmujące opracowanie dokumentacji technicznej wraz pozyskaniem materiałów do projektowania i uzyskaniem uzgodnień, opinii, decyzji administracyjnych itp., mogą być kosztem kwalifikowanym. |
| Zgodnie z definicją kryterium "Minimalny wskaźnik koncentracji": Planowana do budowy sieć kanalizacji sanitarnej w ramach projektu z doprowadzeniem do oczyszczalni ścieków powinna być uzasadniona ekonomicznie i technicznie, przy czym wyliczony dla projektu wskaźnik koncentracji nie może być mniejszy niż 120 stałych mieszkańców aglomeracji i osób czasowo przebywających w aglomeracji na 1 km planowanej do budowy sieci kanalizacyjnej. Czy do wskaźnika można wliczyć sektor przemysłowy? |
Definicję specyficznego Kryterium obligatoryjnego nr 6 „Minimalny wskaźnik koncentracji” należy rozumieć zgodnie z jej literalnym brzmieniem, co znaczy że do wyliczenia wskaźnika koncentracji należy przyjąć tylko liczbę stałych mieszkańców aglomeracji i liczbę osób czasowo przebywających w aglomeracji, które będą użytkownikami sieci kanalizacyjnej wybudowanej w wyniku realizacji projektu. Literalna interpretacja uzasadniona jest dodatkowo faktem, iż w dalszej części definicji kryterium wskazano, że minimalny wskaźnik koncentracji wynika bezpośrednio z zapisów rozporządzenia Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 27 lipca 2018 r. w sprawie sposobu wyznaczania obszarów i granic aglomeracji (§ 3 ust. 4 i 5 rozporządzenia). Zgodnie natomiast z tym jego zapisami, wskaźnik koncentracji dla nowo budowanej sieci w aglomeracji odnosi się tylko do stałych mieszkańców i osób czasowo przebywających, a w § 1 pkt 3 i 5 doprecyzowano te pojęcia. Metodyka obliczania wskaźnika koncentracji stanowi zał. nr 9 do Regulaminu wyboru projektów. |
| Czy wskaźnik koncentracji dla aglomeracji należy także wyliczyć dla projektu obejmującego tylko modernizację oczyszczalni w danej aglomeracji (w projekcie nie jest realizowana rozbudowa sieci kanalizacyjnej)? | Wskaźnik koncentracji aglomeracji należy wyliczać tylko dla projektów, w ramach których budowana będzie nowa sieć kanalizacji sanitarnej. |
| Zgodnie z informacją zamieszczoną w zał. 8 do regulaminu, dodatkowe warunki kwalifikowalności są następujące: W zakresie robót wodociągowych i kanalizacyjnych za kwalifikowane uznaje się koszty budowy sieci, natomiast przyłącza wodociągowe i kanalizacyjne uznaje się za niekwalifikowane – pojęcia w rozumieniu ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. 2001 nr 72, poz. 747). Czy w związku z powyższym zakres przewodów kanalizacyjnych i wodociągowych, który może być sfinansowany w ramach wydatków kwalifikowalnych jest taki sam jaki w poprzedniej perspektywie? |
Schematy dotyczące kwalifikowalności przyłączy, mające zastosowanie w POIiŚ 2014-2020, nie obowiązują w bieżącej perspektywie. Jak słusznie przytoczono, w zakresie robót wodociągowych i kanalizacyjnych za kwalifikowane uznaje się koszty budowy sieci, natomiast przyłącza wodociągowe i kanalizacyjne uznaje się za niekwalifikowane. Definicje przyłączy i sieci wynikają bezpośrednio z zapisów ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. 2001 nr 72, poz. 747). Zgodnie z art. 2 pkt 5 i 6 powyższej ustawy, za przyłącze uznaje się odcinek przewodu łączącego sieć wodociągową/kanalizacyjną z wewnętrzną instalacją wodociągową/kanalizacyjną w nieruchomości odbiory usług, z tym, że w przypadku przyłącza wodociągowego wraz zaworem za wodomierzem głównym, natomiast w przypadku przyłącza kanalizacyjnego za pierwszą studzienką licząc od strony budynku, a w przypadku jej braku do granicy nieruchomości gruntowej. Zgodnie z zapisami niniejszej ustawy realizację budowy przyłączy zapewnia na własny koszt osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci, nie może więc podlegać finansowaniu ze środków unijnych przeznaczonych na sieć. W sytuacji zatem, gdy dany, objęty projektem odcinek, będzie wypełniał przytoczoną powyżej definicję sieci (docelowo będzie w posiadaniu przedsiębiorstwa wodociągowokanalizacyjnego i tym samym – zostanie uznany przez przedsiębiorstwo za sieć), powinien być tak określony także we wniosku o dofinansowanie (a następnie na etapie dalszego wdrażania projektu) i będzie mógł stanowić zakres kwalifikowany projektu. W przypadku wątpliwości, należy dodatkowo korzystać z uchwały Sądu Najwyższego (w składzie 7 sędziów) z dnia 22.06.2017 r., wydanej w sprawie III SZP2/16. Jak m.in. wynika z jej zapisów, definicja przyłącza (powstającego co do zasady dopiero po zrealizowaniu sieci) powinna znajdować zastosowanie do konkretnego stanu faktycznego w odniesieniu do zakresu sieci kanalizacyjnej (np. gdy dociera ona do granicy nieruchomości lub kończy się już w obrębie przyłączanej nieruchomości). |
| Czy można kwalifikować budowę sieci kanalizacji sanitarnej, która pozwoli na podwyższenie stopnia skanalizowania aglomeracji z poziomu 95% do 100%? | Zgodnie z Prawem wodnym: „Art. 87a. Aglomeracja wyznaczona na podstawie art. 87 ust. 1 powinna spełniać następujące warunki: 1) być wyposażona w sieć kanalizacyjną gwarantującą zbieranie co najmniej 98% ładunku zanieczyszczeń z obszaru aglomeracji wyrażonego w równoważnej liczbie mieszkańców; 2) ładunek zanieczyszczeń niezebrany siecią kanalizacyjną, o której mowa w pkt 1: a) w przypadku gdy stanowi nie więcej niż 2% ładunku zanieczyszczeń z obszaru aglomeracji – jest mniejszy niż 2000 równoważnej liczby mieszkańców oraz b) jest oczyszczany w innych systemach oczyszczania ścieków, zapewniających taki sam poziom ochrony środowiska jak dla całej aglomeracji;”, co jest zgodne z wymogami dyrektywy ściekowej. Równocześnie żadne z kryteriów wyboru projektu nie ogranicza możliwości osiągnięcia stopnia skanalizowania powyżej 98%. Tym samym możliwe jest objęcie projektem kanalizacji pozwalającej na osiągnięcie 100% skanalizowania – dla wykazania pełnego spełnienia wymogów dyrektywy nie będzie już wówczas potrzeby potwierdzania, iż inne systemy (np. wywóz ścieków do oczyszczalni, POŚ itp.) zapewniają odbiór i oczyszczenie całego, niezebranego siecią ładunku zanieczyszczań powstających na terenie aglomeracji. |
| Czy dodatkowe zadania w zakresie sieci kanalizacyjnej, nie prowadzące do spełnienia dyrektywy, można kwalifikować jako zadania dodatkowe do 20% całkowitego kosztu kwalifikowanego? | Zgodnie z zapisami § 5 ust. 4 Regulaminu wyboru projektów dopuszczalne jest włączenie zadań uzupełniających (do 20% całkowitego kosztu kwalifikowanego projektu), niemających bezpośredniego wpływu na osiągnięcie przez aglomerację zgodności z dyrektywą ściekową, które polegają na: 1) wdrożeniu inteligentnych systemów zarządzania sieciami wodociągowo-kanalizacyjnymi; 2) modernizacji lub rozbudowie oczyszczalni ścieków komunalnych, w tym infrastruktury służącej do przeróbki i zagospodarowania osadów ściekowych oraz wykorzystania potencjału ścieków i osadów ściekowych do produkcji energii cieplnej i elektrycznej, w przypadku oczyszczalni, które spełniają warunki zgodności z dyrektywą ściekową w zakresie standardów oczyszczania i sumarycznej przepustowości oczyszczalni obsługujących aglomerację (zakres działań związanych z zagospodarowaniem osadów ściekowych oraz wykorzystaniem potencjału energetycznego ścieków i osadów ściekowych powinien być zgodny z warunkami i zastrzeżeniami określonymi w ust. 3 pkt 1); 3) zakupie i wdrożeniu energooszczędnych urządzeń i technologii stosowanych do zbierania ścieków komunalnych; 4) realizacji zadań związanych z rozbudową i poprawą jakości systemów zaopatrzenia ludności w wodę, dotyczących: a) ograniczania strat wody w sieciach wodociągowych; b) zwiększania efektywności dostaw wody, rozwoju systemów ujęć, uzdatniania, zaopatrzenia, dostawy wody do spożycia (w tym budowa nowych lub modernizacja istniejących sieci wodociągowych, stacji uzdatniania, ujęć wody); c) zmniejszenia zużycia wody, ujęcia jej w obiegu zamkniętym oraz wtórnego wykorzystania wody w podmiotach bezpośrednio realizujących zadania związane z gospodarką wodno‐ściekową. W ramach powyższych zadań nie uwzględniono budowy kanalizacji sanitarnej. |
Dotacje i nabory FENIKS
Kolejne kroki do pozyskania dotacji
- Spójrz na wytyczne oraz wzorocowe i przykładowe studia wykonalności
- Przejrzyj listę przygotowanych wniosków aplikacyjnych i studiów wykonalności
- Sprawdź nasze referencje
- Zapytaj nas o przygotowanie wniosku o dotację dla Twojego projektu
Plik do pobrania
- Pozyskiwanie dotacji - wzór wniosku o dotację
- Pozyskiwanie dotacji - oferta ZEFE.ORG
- Studium wykonalności - oferta wykonania dokumentu
studium przypadku
Eksperci ZEFE przygotowali studium wykonalności dla projektu "Starożecze Wisły w Stężycy". Budżet projektu wynosi 16 mln zł. Projekt uzyskał dotację i przeszedł do fazy realizacji. Potrzeba realizacji projektu wynika ze społecznego zapotrzebowania istnienie odpowiedniej infrastruktury warunkującej możliwości uprawiania turystyki i rekreacji, konieczności poprawy walorów przyrodniczych i krajobrazowych oraz rozwijania edukacji ekologicznej.
infolinia ZEFE.ORG studia wykonalności |
||